Người phụ nữ này cũng nói rõ, việc dùng lươn chỉ hiệu quả với sốt ban đỏ. Nhiều chị em có con nhỏ đã nhanh chóng chia sẻ thông tin này như một biện pháp hữu hiệu để chữa bệnh cho con.

Cách hạ sốt cho con bằng lươn được bà mẹ này chia sẻ trên mạng. Ảnh: FBNV

Đông y không chữa sốt bằng lươn

Trao đổi về thông tin này, thạc sĩ, lương y đa khoa Vũ Quốc Trung khẳng định: “Trong Đông y, chưa bao giờ dùng lươn sống để chườm cho trẻ khi bị sốt phát ban. Việc lươn chuyển sang màu đỏ và chết do hút hết chất độc trong ban hoàn toàn bịa đặt, không có cơ sở khoa học. Các mẹ tuyệt đối không áp dụng cách này gây nguy hiểm và sợ hãi cho trẻ”.

Lý giải việc lươn chuyển sang màu đỏ, lương y Vũ Quốc Trung giải thích nguyên nhân bởi khi lươn chết, máu tích tụ, tự khắc sẽ biến sang màu đỏ. Điều này không liên quan tới ban trong người bệnh nhân. Lương y Vũ Quốc Trung tư vấn, khi trẻ sốt phát ban, mẹ nên tìm cách làm mát cho trẻ bằng việc cho uống các loại nước thanh nhiệt, giải độc, không nên dùng các cách chưa được kiểm chứng.

Đồng quan điểm, một bác sĩ khác tại khoa Nội - Bệnh viện Y học cổ truyền Trung ương - cũng khẳng định chưa từng nghe đến phương pháp này. Việc đắp lươn trị sốt phát ban vừa không có cơ sở khoa học vừa gây phản cảm, mất vệ sinh.

Tây y nói gì?

Bác sĩ Trương Hữu Khanh, Trưởng khoa Nhiễm - Thần kinh, Bệnh viện Nhi Đồng 1 (TP HCM) cũng nhấn mạnh việc dùng lươn sống tiếp xúc trực tiếp lên da trẻ có thể gây nhiễm trùng và dị ứng, chưa kể đến việc gây hoảng sợ cho trẻ.

Còn bác sĩ Nguyễn Quốc Thái, Khoa Truyền nhiễm, Bệnh viện Bạch Mai khẳng định: “Tôi chưa rõ lăn lươn có tác hại gì cũng như có hiệu quả thực sự như thế nào nhưng người bệnh và phụ huynh không nên đề cập đến và sử dụng biện pháp này để hạ thân nhiệt".

Theo bác sĩ Thái, khi trẻ bị sốt, bác sĩ sẽ tư vấn cách chườm ấm để hạ thân nhiệt kết hợp dùng thuốc hạ sốt khi sốt cao.

Trao đổi thêm về sốt phát ban, PGS.TS Nguyễn Tiến Dũng, nguyên Trưởng khoa Nhi, Bệnh viện Bạch Mai cho biết nguyên nhân gây sốt phát ban hầu hết do nhiễm virus thông thường (70-80%), trong đó nhóm virus đường hô hấp luôn chiếm đa số và hầu hết là những virus lành tính.

Sốt phát ban có biểu hiện như sốt (sốt nhẹ hoặc sốt cao 38-39 độ C), xuất hiện cảm giác mệt mỏi, lừ đừ vì sốt cao, trẻ đau đầu hay nhức mỏi các cơ bắp, biếng ăn, biếng bú, một số trẻ có thể bị nôn ói hoặc tiêu chảy.

Sau khi giảm sốt, trẻ sẽ bị phát ban, hồng ban dạng mịn và sáng, ít gồ lên mặt da, ban nổi đồng loạt khắp cơ thể của trẻ và sau khi bay thường không để lại dấu tích trên da trẻ.

Đặc biệt, bệnh sẽ tự khỏi sau 5-7 ngày. Theo PGS Dũng, sốt phát ban không cần chữa trị, các vết ban sẽ tự biến mất. Nếu trẻ sốt từ 38,5 độ C, phụ huynh có thể cho trẻ uống thuốc hạ sốt paracetamol loại đơn chất với liều 10-15 mg/kg cân nặng, 4-6 giờ một lần. Bên cạnh đó, kết hợp chườm mát cho trẻ bằng nước ấm để nhanh hạ sốt.

Tương tự, bác sĩ Trương Hữu Khanh cũng cho biết, trẻ bị sốt phát ban nếu được ăn uống, nghỉ ngơi, uống đủ nước, chỉ sau 4-5 ngày bệnh sẽ khỏi, vết ban mất. Do đó, việc dùng lươn sống “hút chất độc từ ban” là nhảm nhí.

Bác sĩ Nguyễn Lân Hiếu, Giám đốc Bệnh viện Đại học Y Hà Nội cho biết, Telehealth sẽ xóa nhòa ranh giới trình độ của các đơn vị còn chưa được nâng cao về chuyên môn.

Trong 3 năm đầu tư triển khai hoạt động khám chữa bệnh từ xa cho vùng sâu vùng xa, khó khăn lớn nhất mà Bệnh viện Đại học Y Hà Nội gặp phải là gì thưa ông?

- Có hai khó khăn lớn nhất. Thứ nhất là hạ tầng cơ sở. Các bệnh viện hiện nay khả năng đầu tư về công nghệ thông tin còn hạn chế, vì nguồn lực không có nhiều. Nguồn thu chỉ đến từ việc khám chữa cho bệnh nhân.

Khó khăn thứ hai là chưa có một thông tư rõ ràng nào để có thể triển khai rộng rãi được.

Mới đây, Bệnh viện Đại học Y đã triển khai nền tảng Telehealth, việc khám chữa bệnh từ xa của Bệnh viện Đại học Y Hà Nội sẽ thay đổi ra sao?

- Thay đổi tốt nhất sẽ được thể hiện ở các bệnh viện vệ tinh. Với sự hỗ trợ của Viettel về phần cứng, các công nghệ nâng cấp cho bệnh viện vệ tinh và đặc biệt là chính ở bệnh viện chúng tôi thì việc hội chẩn trực tuyến sẽ dễ dàng hơn rất nhiều. Các hình ảnh, các buổi truyền hình và các phương tiện phân tích hình ảnh trong chẩn đoán hình ảnh: CT, MRI và siêu âm sẽ rõ ràng và có chất lượng tốt hơn.

Nếu phần mềm của Viettel thực sự tốt – chúng tôi cũng chưa thể khẳng định có tốt hay không vì mới ở giai đoạn đầu – thì chúng tôi có thể triển khai trên diện rộng tất cả các bệnh nhân tái khám ở bệnh viện. Họ có thể cài đặt ứng dụng này trong điện thoại thông minh để sử dụng trong việc hẹn tái khám, theo dõi trong quá trình điều trị và đặc biệt sẽ có một hồ sơ bệnh án riêng cho mỗi bệnh nhân. Như vậy khi tái khám sẽ rất thuận lợi cho việc khám chữa bệnh của bác sĩ.

Trong tương lai gần, những thay đổi tiếp theo mà hệ thống khám chữa bệnh từ xa của Bệnh viện Đại học Y Hà Nội có thể làm được với nền tảng Telehealth dự kiến là những gì?

- Trong tương lai, việc thiết thực nhất là chúng tôi sẽ nâng cấp hệ thống bệnh viện vệ tinh đến tận xã. Các bác sĩ ở bệnh viện huyện sẽ quản lý các trạm y tế xã, với các kết nối thông minh, đặc biệt là các thiết bị. Nếu phía Viettel có thể đưa ra chính sách giá hợp lý cho các bộ dụng cụ thăm khám, theo dõi từ xa cho người dân, tôi hi vọng gần 700 xã nằm trong hệ thống bệnh viện vệ tinh của Bệnh viện Đại học Y Hà Nội sẽ được trang bị hệ thống theo dõi khám sức khỏe từ xa như vậy.

Nhân rộng hơn nữa, nếu mô hình này thành công thì sẽ có nhiều bệnh viện tuyến trung ương có thể triển khai mạng lưới giống như Bệnh viện Đại học Y Hà Nội. 

Đội ngũ y bác sĩ của Bệnh viện Đại học Y Hà Nội đã sẵn sàng với hệ thống khám chữa bệnh từ xa có nền tảng mới hay chưa?

- Tôi nghĩ là chưa sẵn sàng 100%, vì chúng tôi cũng mới bắt đầu triển khai, bắt đầu học hỏi. Chính vì thế giai đoạn đầu tiên sẽ là giai đoạn khó khăn nhất. Đội ngũ y bác sĩ chúng tôi sẽ cập nhật thông tin qua các buổi huấn luyện, học tập cách sử dụng cũng như làm quen với việc không khám trực tiếp cho người bệnh mà phải sử dụng các công cụ hỗ trợ.

Chúng tôi sẽ xây dựng những quy trình chặt chẽ về chuyên môn, tránh trường hợp bỏ sót chẩn đoán khi chúng ta không trực tiếp thăm khám được. Chúng ta sẽ có những giới hạn nhất định của Telehealth và lường trước các sự cố có thể xảy ra khi người dân không thăm khám trực tiếp. Đây là quá trình cần đầu tư rất nhiều thời gian và công sức.

Người bệnh đã sẵn sàng với hệ thống này chưa?

- Theo tôi là chưa. Đây là một việc rất mới. Người bệnh đã quen với việc phải đến tận nơi gặp bác sĩ. Giờ họ cần làm quen với việc sử dụng công nghệ để có thể theo dõi sức khỏe của mình. Nên tôi nghĩ rất cần có sự tham gia của truyền thông, cùng với hệ thống y tế, các bác sĩ và bệnh viện phải vào cuộc để thúc đẩy người dân sử dụng công cụ này.

Và một việc đặc biệt quan trọng chính là hành lang pháp lý. Bệnh nhân, các cơ quan quản lý nhà nước phải ra những thông tư, chỉ định, chỉ đạo hướng dẫn rõ ràng hệ thống khám chữa bệnh từ xa. Đặc biệt là bên Bảo hiểm Y tế, tìm ra phương hướng để chi trả cho việc khám chữa bệnh từ xa bằng Quỹ Bảo hiểm Y tế. Vì sử dụng hệ thống này sẽ làm giảm tốn kém cho cả người dân đến bệnh viện và chính Quỹ Bảo hiểm Y tế. Vì mỗi lần người bệnh đến khám không cần thiết là một lần Quỹ bị tiêu tốn nguồn lực.

Theo tôi, trong thời gian ngắn, Bộ Y tế sẽ phải tiên phong đưa ra thông tư, quy định hướng dẫn cho việc khám chữa bệnh từ xa và Bảo hiểm Y tế cần vào cuộc càng sớm càng tốt.

Với những người bệnh, họ sẽ có được điều gì với hệ thống khám chữa bệnh mới?

- Với Telehealth, chúng ta có thể đặt lịch khám, tổ chức khám bệnh hết sức khoa học. Bác sĩ có thể theo dõi bệnh nhân sau khi khám bệnh xong, đánh giá tiến triển người bệnh.